Ya Sevdiğiniz F2P Oyunu Çat Diye Kapatırlarsa?

Dün The Verge'te F2P oyunların geleceği ile ilgili önemli bir makale yayınlandı. Aslında pek çok ölü MMORPG'nin yas döneminde, EA'nın ölü doğan ünlü Moba'sı Dawngate oyun dünyasını ikiye böldüğünde ve hepimizin mazisinde önemli bir yer tutan Heroes of Newerth sessiz sedasız veda ettiğinde bu konu yine tartışılmıştı, ama o zamanlar bu konuya -belirli bir noktaya kadar- bir çözüm getiren web3 oyunları ya da blokzincir teknolojisi yoktu. Pekiyi, gerçekten Free to Play, kârlı bir iş modeli olmaktan çıktığı için mi sevilen oyunlar ölüyor? Sevdiğiniz F2P oyunlar, stüdyonun aldığı ani bir kararla, çat diye, bir daha asla ulaşamayacağınız şekilde kapanabilir mi? Böyle bir durumda, oyuna ayırdığınız zaman, geliştirdiğiniz karakterler, satın aldığınız kostüm ve giydirmeler ne olacak? Bu sorunun bir çaresi var mı?

Tartışmayı Alevlendiren Oyun: Dragalia Lost

Dragalia Lost, Japon Cygames'in Nintendo şemsiyesi altında geliştirdiği, 2018'de piyasaya sürülen ve Nintendo'yu mobil oyuncularla tanıştıran ilk orijinal oyun.

(Gerçi Nintendo, iki sene öncesinde Super Mario Run ve Miitomo oyunları ile zaten iOS ve Android dünyasına girmişti, fakat o oyunlar port'lanarak mobile taşınmıştı. DL (*Dragalia Lost) ise doğrudan mobil platformlar için üretilmişti.)

Tür olarak "Aksiyon Rol Yapma Oyunu / ARPG" şeklinde geçse de aslında DL, "Gacha Game" denen türün iyi örneklerinden biri.

Daha bir yaşını doldurmadan 100 milyon doların üzerinde bir gelir elde eden oyuna, sık sık güncelleme geldi ve fanbase'i de çeşitlenerek büyüdü. Ancak, geçen ay itibariyle Nintendo ve Cygames oyunun son güncellemesini yayınladıklarını duyurdu ve yazının başında da belirttiğimiz gibi oyunun ÇAT DİYE, 29 Kasım'da kapanacağı ortaya çıktı. Bu, üç yılını oyuna adamış oyuncular için gerçekten sinir bozucu bir durum, çünkü çevrimiçi oyunlar bir kere kapanınca, bir daha onlara erişemiyorsunuz. Oyuncu topluluğundan Sei'nin dediği şey çok doğru:

"Bu bir Game Boy oyununun ROM'unu indirip oynamak gibi bir şey değil: bir kere kapandı mı, bir daha açılmıyor."

Bu nedenle Sei ve arkadaşları, oyunu nihai yok oluştan kurtarmak için canla başla çalışıyorlar. Dragalia Lost için Nintendo tarafından henüz bir çevrimdışı mod duyurulmadı. Bu nedenle, r/Dragalia Lost Discord sunucusunun yöneticisi olan Sei tarafından organize edilen bir ekip, topluluğun geri kalanının da desteğiyle sevdikleri oyunu arşivlemek ve yaşatmak için uğraşıyor. Oyunu, canlı bir sunucu üzerinde oynamaya açık hale getiremeseler de video arşivleri aracılığıyla hikaye içeriğini ve geçmiş olayları kaydetmeyi, tüm dillerdeki varlıkları, senaryoları ve yan içerikleri veri madenciliği yaparak ortaya çıkarmayı amaçlıyorlar. Çok sayıda gönüllüyle, zamana karşı kıyasıya bir yarış devam ediyor. Sei:

"Benden çok daha fazlasını yapanlar var. İnsanlar hikayeleri farklı dillerde kaydediyorlar; farklı metin ve ses kombinasyonları mevcut. Bir senaryoyu okumak ile gerçekten oynandığını görmek arasında fark var, bu yüzden tüm kayıtları yapmaya çalışıyoruz. Ancak çok fazla oyun, çok fazla karakter, çok fazla yan hikaye, anılacak çok fazla şey var. Bence Dragalia Lost topluluğundaki pek çok insan bunun zamanla kaybolup gitmesini istemiyor. Bu oyun hayatımızın bir parçasıydı. Belki bir başkasının, hatta henüz doğmamış birinin bile hayatının bir parçası olabilir."

DL, Türkiye'de çok ünlü olmadığı için "Abi ne olacak, başka oyuna geçsinler." diyen olabilir. Ama bugün Valorant'ın, League of Legends'ın, Fortnite'ın ya da CS:GO'nun şak diye kapandığını düşünün, ne hissederdiniz? İşte bu tatsız deneyim, pek çok oyuncunun oyun türüne bakış açısını da değiştiriyor. Dragalia Lost topluluğu içindeki oyuncular, yatırdıkları para ve zamanı kaybetme fikri konusunda ikiye bölünmüş durumda. Bazıları harcadıkları zaman ya da paradan pişmanlık duymazken, bu haberle birlikte türe karşı düşüncesi değişenler de var. Dragalia Lost'a üç sene boyunca her hafta 15 saat ve 200 doların üzerinde para harcayan Natalie bunlardan biri.

"Başka bir gacha oyununa para harcamayacağım ve Dragalia Lost gibi F2P oyununa başlamaya tövbe ettim. Geliştirme ve fırsat maliyeti, sunucuları çalışır durumda tutmayı haklı çıkaramayacak kadar yüksek olduğunda elimden alınacak başka bir oyuna daha yatırım yapmak istemiyorum."

F2P İş Modelinin Genel Durumu Dünyada Nasıl?

İlk çıktıklarında, insanları "nasıl yani, oyun şimdi bedava mı?" diye şaşırtan F2P oyunlar, bir şaşkınlık unsuru olmaktan çıkıp, oyun dünyasının en kârlı modellerinden biri haline geleli epey zaman geçti. 2012 yılında mobil oyun pazarı, F2P'lerin daha yeni yeni popülerleşmeye başladığı bir dönemde bile 9 milyar dolar gelir elde ederek tek seferlik erişim ücretiyle satılan geleneksel oyunların normuna meydan okumuştu. Aynı dönemde, League of Legends gibi oyunlar sayesinde, PC platformundaki F2P oyun gelirleri 11 milyar dolar gibi etkileyici bir rakama ulaşarak premium oyunlardan elde edilen geliri bile gölgede bırakmıştı. 2020 yılına gelindiğinde mobil, PC ve konsol platformlarının tamamında, F2P oyun gelirleri 96 milyar doları aşmıştı. Fortnite ya da Pokémon Go gibi oyunların olağanüstü başarısı, başka geliştiricileri de bu model için heyecanlandırıyor ve zannedilenin aksine F2P, başarı elde etmek için "stabil olmayan ekonomiye ya da gelir düzeyi düşük oyunculara" ihtiyaç duyan bir model değil. (Örn: Japonya, bu türdeki oyunlar için en büyük pazar olabilir.)

Ama, her oyun için çözüm kesinlikle F2P iş modeli değil. Bandai Namco'nun Tales of Luminaria'sı gibi büyük bir fanbase'i olan oyunlar bile F2P pazarında zorlandı ve altı aydan kısa bir süre içinde kapanmak zorunda kaldı. Hatta, başarılı örneklerden biri olan Kingdom Hearts χ'in bile kaderi farklı olmadı ve 2021'de oyuncularına veda etti. Devasa bir gelir getiren ücretsiz oyunların giderek daha fazla hakimiyet kurduğu bir pazarda, bu oyunların mirası (veya ortadan yok olmaları) giderek daha büyük ve daha fazla sayıda oyuncuyu etkileyen bir erişilebilirlik sorunu yaratıyor. Üstelik, F2P oyunların gelir ihtiyacını gözeterek dengesizleştirilmesi ve bir anda P2W'ye dönüşmesi gibi bir sorunu, gündeme dahi getirmedik. Pekiyi, gerçekten tüm bu sorunları çözebilecek bir kurtarıcı var mı ve o kurtarıcı NFT'ler ya da genel adıyla web3 oyunları olabilir mi?

Web3, Yaşlanarak Ölmek İstemeyen Free to Play Oyunların Beyaz Atlı Prensi Olabilir mi?

Önce web3 derken neyi kastediyoruz, onu bir netleştirelim.

Temel olarak, web3'teki her şey sahiplikle ve söz hakkıyla ilgili. Web teknolojileri kullanıma sunulduğundan bu yana kademeli değişimler geçirdi: web1, insanların statik sayfalar ve bilgiler içeren web sitelerini oluşturdukları bir platformdu; siz sadece bu içerikleri okuyordunuz. Bir sonraki adım, kullanıcıların kendi içeriklerini oluşturdukları web2 oldu. Web3 ise kullanıcıların dijital içeriğe tam anlamıyla sahip olacakları ve onu nasıl istiyorlarsa öyle kullanacakları bir vizyonun öngörüsü durumunda; henüz gelişimi durmadı ve olgunlaşmadı. Çünkü sahipliği merkeziyetçilikten uzak hale getirmek ve ömrünün belirli bir platforma bağlı olmadığından emin olmak için yapılması gereken çok şey var. Aslında teorik olarak, kullanıcıların dijital içerikler üzerinde nasıl sahiplik kazandıkları önemli değil. Ancak çoğu uzman Blokzincir'in (ve özellikle de NFT'lerin) bunun geleceğine dair ilk işaretler olduğu konusunda hemfikir.

Yani sorunun cevabı evet, olabilir.

Blokzincir ve NFT ne demek?

Sahipliğin kalıcılığı ve güvenilirliği için, izlenebilir, şeffaf, değiştirilemez ve yönetilebilir olmalıdır. Bu ihtiyaçlara cevap veren blokzincirler, halka açık veri tabanları olarak görülebilir. Her blokzincirin bir 'defteri' vardır ve zincir üzerinde yapılan her işlemi kaydederler. Bu defter, herkesin bilgisayarında bulunur, dolayısıyla -spesifik durumlar hariç- sahtesi yapılamaz. Aslında blokzinciri güvenli kılan ve olumsuz spesifik senaryolardan koruyan başka teknik açıklamalar da var, ancak bu yazıda bunlara girmeyeceğiz. (Evet, kripto para birimleri bu şekilde çalışır.)

NFT'ler ise dijital bir varlığın 'tapularıdır'. Açılımı değiştirilemez token'dır: Yani tamemen benzersiz ve eşsiz bir token. Dolayısıyla bu tapuya sahip olmak teknik olarak bir şeye sahip olduğunuzun, herkesçe doğrulanabilen kanıtıdır. NFT'ler blokzincir üzerinde çalışır, bu nedenle hangi NFT'nin kime ait olduğunu, bunun ne zaman gerçekleştiğini her zaman doğrulayabilirsiniz.

Bu İş Oyunlarda Nasıl Çalışıyor?

Web3 oyunları her geçen gün değişip, gelişiyor. Önümüzdeki beş sene içinde oyunların nasıl değişeceğini tam olarak söylemek o nedenle mümkün değil. Ancak, teorik olarak, blokzincir ve NFT'ler, oyunculara birçok farklı dijital varlık üzerinde sahiplik verebildiği için, oyuncuların oyunun kendisine, oyun içindeki öğelere ya da oyundaki para birimlerine sahip olabilme ve bunu takas edebilem imkanı, geliştiricilik ve dağıtıcılık açısından pek çok yenilik getirebilir. Burada önemli olan yine merkeziyetsizliktir. Mesele sadece tek bir oyunda kostüme sahip olmak değil, bu kostümü (ya da değerini) gerçek bir mali varlık ya da mal gibi takas edebilmektir. Hatta mümkün olduğunda bu kostümün başka bir oyunda da kullanabilmek... (Gerçi bunun için geliştiriciler arasında, web2'de dahi örneğini henüz görmediğimiz bir düzeyde işbirliği gerekiyor). Ancak farklı düşünenler de var. Örneğin Twitter'ın kurucusu Jack Dorsey, web3'ün düşündüğümmüz kadar fazla kontrol sağladığına inanmıyor. Geçen sene "Web3'ün sahibi siz değilsiniz." diye tweet atmışı Dorsey.

"VC'ler ve onların LP'leri sahip. -web3- Onların teşviklerinden asla kaçamayacak. Nihayetinde farklı bir etikete sahip merkezi bir varlık."

Ayrıca gelir, oyunlardaki karakter, silah, kostüm vs. paylaşımının blokzincir üzerinde olması, oyunların tam olarak merkeziyetsiz sayılması için de yeterli değil; evet sahip olduklarını başka bir varlığa dönüştürebilir, ama oyun stüdyosu kapanır, oyun projesi iptal olur ya market değeri sıfırlanırsa, yukarda saydığımız örneklere benzer bir etki oluşmayacak mı? O nedenle, beklenen beyaz atlı prens olabilmesi için, web3 / blokzincir / NFT tabanlı oyun geliştiricilerinin aşağıdaki problemlere de çözüm üretmesi gerekiyor.

Web3'ün "Sahiplik Sorununu Çözmek İçin Atması Gereken Adımlar

• Oyunların karakterleri, silahları, kostümleri, arazileri vb. meta içerikleri üzerinde tam sahiplik hakkının tartışmasız şekilde sağlanması gerekli; belirli sayıda arz edileceği söylenen varlıklar enflasyona uğramamalı ve piyasa değerinin manipüle edilememesi için dağıtımlarının eşit & dengeli ve şeffaf şekilde yapılması, kontrole açık hale getirilmesi gerekli.
• Oyundaki varlıkların gerektiğinde paraya dönüştürülmesi ya da takas edilmesi için, herkesin ortak şekilde ürün yükleyebildiği açık pazarların yaygınlaşması, bu pazarlardaki komisyon, gas fee ya da listeleme giderlerinin tüm ekonomik gamdaki insanlara hitap etmesi ve erişilemez olmaması gerekli.
• Özel, ticari web2 teknolojileri ve platformları üzerine inşa edilen tüm arayüzlerin, merkeziyetsiz & açık kaynak platformlara taşınması, kalıcı hizmet kesintileri, sansür vb. politika ve engellere karşı sürdürülebilir yol haritalarının oluşturulması gerekli.
• Şirketlerin, üreticilerin, platformların arasındaki işbirliği ve ortaklıklar artmalı; tüm geliştiriciler gerçek anlamı ile birer DAO'ya dönüşmeli. Örneğin, bir oyun geliştiricisi teorik olarak bir oyuncunun herhangi bir 'meta skin'e erişmesine izin verebilir. Ya da belki başka bir oyundaki oyun içi para birimlerini kullanılmasına izin verebilir. Ancak kaç geliştirici bunu destekleyecektir? Ya da bunun geliştiricinin iznine bağlı olması, işi merkeziyetsizlikten çıkardığı için buna başka nasıl bir çözüm bulunmalıdır? Eğer bu ütopya gerçekleşecekse, geliştiricilerin oyuncuların dijital varlıklarını oyunlarına dahil etmelerini kolaylaştırmak için çok sayıda sektör standartı yayınlaması gerekecek.

Yaklaşıyor, Yaklaşmakta Olan

Şu an gündemin birinci sırasında olmasa bile, bu, zaman geçtikçe daha fazla oyuncu için oldukça önemli hale gelecek bir sorun. Örneğin, bugün Genshin Impact'te ciddi bir zaman ve para harcayan milyonlarca oyuncunun emek ve parasına, oyun bir noktada kaçınılmaz olarak kapandığında ne olacak? Oyuncuların eşyalarına, karakterlerine, kurdukları arkadaşlıklara, özelliştirmelerine erişimlerini sürdürmeleri veya 20 yıl sonra oyunu yeniden oynamaları mümkün olacak mı? Şu anda Fortnite'ın sezonlar arasında güncellenen harita enkarnasyonlarındaki eski sürümlerin ortadan kaybolmuş olması bile, web2 ekosistemi için bunun aksini gösteriyor. Bu gibi örnekler önümüzdeki yıllarda daha da artacak ve her yıl milyarlarca oyuncunun yatırdığı para, yıllarca süren geliştirme süresi ve binlerce saatlik oyuncu etkileşimi kaybolup gidecek.

Oyun endüstrisi ve gelişimine ilişkin algımız en başta AAA oyunlarla şekillense de, son on yılın en başarılı oyunları arasında F2P ve Gacha oyunları yer alıyor. Mevcut durumda, sektördeki sahiplik haklarının regülasyonsuzluğu, dengesizliği ve mülkiyet hakkının tartışmalı yönleri, hem büyük hem de küçük oyunların tarihe yön vermiş kültürel varlıklarının kaybolmasına neden oluyor. Her şeyin "regülasyonla" çözüldüğünü söylemek kolay; ama basit bir ihtarname bile  eserlerin sonsuza dek kaybolmasına neden olabilecekken, hayranların kendi emekleriyle oluşturduğu arşivlerin güvenli olup olmadığını kim söyleyebilir?

Gerçekten merak ediyoruz, sizin bu konu hakkındaki fikirleriniz neler? Bu konuda bizimle sosyal medya üzerinden etkileşime geçebilir ve bu makaleyi ilgi duyabilecek arkadaşlarınızla paylaşmak için, yine sosyal medya platformlarını kullanabilirsiniz. Zaman ayırıp okuduğunuz için teşekkür ederiz. Yeni analizlerde görüşmek üzere!