Pegaxy'den Çıkarılan Dersler
Mirai Labs'ten Pegaxy'nin geliştiricileri web3 oyunları influencer'ı Vader Research'le oyundan çıkardıkları dersleri paylaştı. Sizler için derledik.
Web3 oyunu geliştiriyorsanız, Pegaxy'den çıkarmanız gereken dersler var. Üstelik bu dersleri, bizzat Pegaxy'nin CEO'su ve PO'su paylaşıyor. Ünlü web3 oyunları influencer'ı Vader Research, YouTube kanalındaki Podcast'e Mirai Labs'ten (Pegaxy'nin geliştiricisi) Co-founder & CEO Corey Wilton'ı ve Product Owner Clay'i davet etti. Canlı yayında, 2022 yılının ilk çeyreğinde 200 milyon dolardan fazla sermaye girişi ile en popüler blok zincir oyunlarından biri olan Pegaxy'yi geliştirirken öğrendikleri dersleri paylaştılar.
Pegaxy Nasıl Bir Oyun ve Yaparken Nelerden Esinlenmişlerdi?
Aslına bakarsanız, Pegaxy, web3 sektörünün ilk hitlerinden biri; ama Q1 sonu itibarı ile girdiğimiz ayı piyasası neticesinde en çok eleştirilen oyunların da başında geliyor. Çünkü oyun, son geliştirmelerden önce, tamamen şans bazlı olduğu için, -sektörü hiç bilmeyenlerin web3'e girişi dışında- herhangi bir zorluk bariyeri taşımıyordu; dolayısıyla ekonomik açıdan sürdürülebilirliği konusu ve Ponzi olup olmadığı tartışmalıydı. Lakin, Troy'da oynattığımız ilk oyunlardan biri olan Pegaxy'nin ekibiyle tanıştığımız için vizyonlarına güveniyor ve ellerinden gelenin en iyisini yaptıklarını, web3 ekosistemine katkıda bulunmak için, projenin ilan edilen roadmap'ine sadık kalmaya çalışacaklarına inanıyorduk. Düşündüğümüz gibi de oldu. O nedenle şimdi, çıkardıkları derslere odaklanıyoruz.
Pegaxy, bilinen -Formula ile yaşadığı lisans sorunu yüzünden kapatılan- ilk NFT oyunlarından biri olan F1: Delta Time'dan, ünlü kripto oyunu Axie Infinity'den ve dijital at yarışı oyunu Zed Run'dan esinlenilen bir NFT oyunu. Pega denilen atların her biri NFT, dolayısıyla bu mekanik en baştan beri hem bir avantaj hem de bir sorun teşkil ediyordu. Çünkü, yapısı itibarı ile "Pegaxy, bahis bazlı bir oyun mu yoksa değil mi?" sorusunu sorduruyor. Lakin, oyun geliştikçe, yarışların sadece şans bazlı olmaktan çıktığını ve sürdürülebilir bir ekonomi için çabaladıklarını -her adımları tutmasa da- görmüştük. Üstelik çıktıkları dönemde, aynı eleştirilerin yönetilebileceği Zed Run, F1DT ve Axie gerçekten tabir-i caizse patlama yapmıştı; dolayısıyla Pegaxy'nin bu hype'tan faydalanmak istemesinde tuhaf bir şey yoktu.
Pegaxy Ekibi Neleri Doğru Yaptı?
✅Hızlı Davrandılar, Doğru Oyunlardan İyi Özellikleri Kopyaladılar
Öncelikle üç kişilik bir geliştirici ekibe sahip oldukları için, hızlı davranmak ve pazarlamada zaman kazanmak amacıyla Zed Run'ın hali hazırdaki kitlesine oynadılar. Dijital bir yarış oyununu oynayan ve buna para harcamaya gönüllü bir kitle zaten vardı. O nedenle Zed Run'ın tutan özelliklerini listelediler ve Pegaxy'nin temelini bunun üzerine kurdular. Arzuları, Axie'nin blokzincir tabanlı özelliklerini Zed Run ile birleştirerek, daha iyi bir oyun ekonomisi ve daha şeffaf, açık bir topluluğu bir araya getirmekti.
✅Ne Kadar Oynarsam O Kadar Kazanırım Denklemi Vardı
Oyunun çıktığı dönemde, oyundaki "rastlantısallık" son derece azdı; dolayısı ile Pega sahipleri, atlarının enerjilerini düzenli olarak harcadığı sürece, ne kadar kazanabileceğini az çok tahmin edebiliyordu. Dolayısı ile, oynanışı ve öğrenimi açısından hemen hiç "oyunlaştırma" elementi içermeyen bu oyun, P2E mekaniği yönünden muazzam bir viral makinesine dönüştü. Çok kısa sürede, herkes birbirine Pegaxy'den bahsetmeye başladı ve işin içine Guild'lerin de girmesi ile birlikte, binlerce Scholar adayının Pega sahibi olabilmek için, tabir-i caizse dijital izdiham oluşturduğu bir FOMO pandemisi yaşandı. Tamamı kâr olmasa bile, 200 milyon stabil coin PGX'e ve VIS'e dönüştürülmüştü: Oyuncular Pega alıyor ya da üretiyordu.
✅Axie Infinity'nin Hype'ını Kullandılar
Pegaxy'nin çıktığı dönem, Axie Infinity'nin de özellikle Güney Asya ülkelerinde Guild'lerle beraber patlama yaptığı bir dönemdi. Kritpo piyasası da büyüyordu. Özellikle ekonomik stabilitenin olmadığı, yabancı kurların yüksek, enflasyonun ciddi ölçüde hissedilir olduğu bu ülkelerde, kripto aşinalığı yüksek olduğu için, Scholarship sistemi üzerinden, herhangi bir finansal riske girmeden, oyun oynayarak gelir elde edebilecek olmak, çok fazla oyuncuyu cezbetti. Üstelik Pegaxy oynanış açısından çok derin bir bilgi-birikim, yetenek, refleks ya da yüksek donanım kapasitesi istemiyordu.
✅NFT Kiralama ve Scholarship Sistemi Çok İyi Çalıştı
Fintech kapasitesi olmayan Micro-Guild'ler için kiralama sistemi çok iyi çalışıyordu. Kullanması kolaydı, öğrenmesi kolaydı, yönetmesi ve raporlaması kolaydı. Sistem wallet bazlıydı, account'lar için şifre karmaşası yoktu. Dolayısı ile API'lar aracılığıyla kendi asset'lerini yönetmeyen tüm P2E grupları ve küçük ölçekli Guild'ler, hızlıca yatırım ya da üretim yapıp, ellerindeki NFT'leri yeni scholarlar'a dağıtabildiler. Bu da oyunla beraber, Guild'leri de büyüttü; dolayısıyla Pegaxy NFT'leri, Guild'ler için, Guild'ler de Pegaxy için bir win-win denklemini tutturabildiler. Bu aşamada, rental sisteminde, aracının Pegaxy olması da önemli bir güven unsuru oluşturdu. Guild manager'larının kazançları bir havuzda biriktirmesi ve Scholar'lara göndermesi gibi şaibeli bir durum yoktu; kazanılan tüm gelir otomatik olarak, belirlenen oranlarla cüzdanlara aktarılıyordu.
✅Başarılı Bir Burning Mechanism Event'i Gerçekleştirdiler
VIS'ın değerinin artması için, kullanılması amacıyla iyi bir motivasyon gerekiyordu. Random stat'larla doğan yeni Pega'lar için çok iyi bir Breeding Event planladılar ve pek çok kullanıcının ciddi miktarda VIS yakmasını sağladılar. Bu VIS'ın değerini artırdı; burada fırsat gören yeni oyuncuları da oyuna çekti. Sonradan getirdikleri Drop Racing mekanizmaları da mint'leme olmadan VIS yakımını sürdürdü. Burada en önemli doğru adımın, tam zamanında topluluğu dinlemek, token yakma fasilitelerini güçlendirmek, istikrarı yakalamak ve doğru marketing / topluluk yönetimi yapmak olduğunu atlamamalıyız.
Pegaxy Ekibini Neleri Yanlış Yaptı?
❌Dene ve Gör Felsefesi Çalışmadı
Topluluk, "dene ve gör" felsefesini benimsemiş gibi davranıyordu, ama her deneysel özellikte tartışmalar yaşandı. Discord, oyun için önemli bir platform olduğu için, belirli sayıda Pega sahibi olmak, Discord'ta aktif olmak gibi özellikleri ödüllendirmek istediler; ama abusive davranışları teşvik etmek dışında topluluk aktivitelerini artırmak açısından bir faydası olmadı. Guild'lerden gelen bazı "iyi görünen fikirler" de, uygulamada çalışmadı. Örneğin Guild'leri, liquidity pool'una katkıları doğrultusunda ödüllendirme fikri, utilizing token'ının fonksiyonunu azaltan ve bozan bir zincirleme reaksiyon doğurdu. Oyunda ve toplulukta sürekli aktif bulunmanın sosyal bir zorunluluk haline gelmesi ve mahalle baskısı oluşturması, pek çok guild ve scholar'ı rahatsız etti. Bu işin bir doğrusu ya da kanıtlanmış yöntemleri olmadığı için, "dene ve gör" felsefesinin, Pegaxy için çoğu zaman çalışmadığını kabul ettiler.
❌Guild'leri Tek Bir Hedefe Odaklamamaları Gerekiyordu
Oyunun Guild platformu ve topluluğunda, Guild'leri binlerce Pega'ya ulaşmaları için motive ediyorlardı, ama breeding mekanizması ile birlikte, binlerce Pega'ya ulaşan Guild'lerin hiç VIS yakmayacağını ve arada bir Food, Chest, Gear almak dışında herhangi bir harcamaya girmeyeceklerini, bu hedefi pek ulaşılabilir görmedikleri için, düşünmemişlerdi. Lakin, bu hedefe çok kısa sürede ulaşıldı ve muazzam bir Pega enflasyonu yaşandı. Artık, yeni oyuncu kazanmak için Pega'ların herhangi bir erişilebilirlik değeri kalmadığı gibi, VIS değerinin de dip yapması sebebiyle, Pegaxy kendi bindiği dalı kesmiş oldu. Bir yıl içinde, yirmi beş yıllık ekonomik süreci yaşamış oldular; ekipleri bunu öngöremedi ve olan-bitenlere yetişemedi.
❌Fintech ve Web3 Ekonomisi Araçlarını Geliştirmeye, Oyundan Daha Fazla Zaman Harcadılar
Web3 oyunu yapmak, VC'ler açısından oldukça riskli ve tartışmalı bir konu olduğu için, veriye dayalı ve sürdürülebilir bir sistem kurduklarını gösterebilmeleri adına, veri toplamaları ve yönetmeleri gerekiyordu. Bunun için oyundan daha fazla bir geliştirme eforunu, bu araçları inşa etmek üzerine harcadılar. Lakin ölçmek istedikleri veriyi oluşturan esas değer oyun olduğu için, buradan çaldıkları her enerji, uzun vadede kendilerine zarar olarak döndü. Ekip, bu araçların önemli olduğunu kabul ediyor; lakin yola tekrar çıkacak olsalar, bir oyun stüdyosu olarak öncelikle ve çok büyük çoğunlukla oyun geliştirmeye odaklanacaklarını belirtmişler. Stüdyonun iç yöntemler geliştirmeye odaklanmak yerine, bu araçları üreten araçlarla ve şirketlerle iş birliği yapması, daha doğru ve ölçeklenebilir bir büyüme sağlardı diyorlar. Lakin Pegaxy, web3 sahnesindeki ilk oyunlardan biri olduğu için, böyle bir şansları olmamış. Bir nevi, kervan yolda düzülmüş diyebiliriz.
Bu noktada Axie'nin böyle araçlar geliştirmemesini bir fırsat olarak görmüşler ve o açığı değerlendirmeye çalışmışlar. Ama "Eğer Axie ekibinde olsaydık ve ürünümüz günde 5 milyon dolar kazansaydı, biz de çalışan bir sistemi sürdürmeye odaklanırdık." diyorlar.
❌On-Chain mi Off-Chain mi Tartışması
CTO'ları blokzincir'e adeta tutkun olduğu için, %90 oranında on-chain geliştirme yapmışlar ve on-chain only statüsünü sürdürmek için büyük mücadele vermişler; ama 12 ayın sonunda "kimsenin bunu umursamadığını" fark etmişler. Şimdi geliştirmelerinin çoğunu blokzincir üzerinde yapmaya devam ediyorlar ama işin başındaki "devrimsel olma" iddiasını bir kenara bırakmışlar, kendi imkanlarına ve sektörel limitlere odaklanıyorlar. Pegaxy ekibi için önemli olan, oyunun para kazanması, oyuncu kazanma ve ödeme bariyerlerinin düşük olması; ve maalesef, blokzincirdeki yapısal sınır ve zorlukların, bunu zorlaştırabildiğini biliyorlar. Bu anlamda oyunların on-chain olma zorunluluğu bulunmadığına, şimdiki deneyimleri olsa daha esnek davranabileceklerine işaret ediyorlar. Yeni stüdyolara da "oyununuz off-chain olabilir, marketplace on-chain olsa yeter." diyorlar.
PO Clay'e göre, CTO'ları "herkes şeffaflığa çok önem veriyor" dediği için bu işin on-chain olması mecburiyetine ikna olmuşlar, ama bir Pega almak için 5 aracı site ve cüzdan kullanılması gerekince, şeffaflık ikinci plana düşmüş :) O nedenle Stash gibi marketplace'lerin ve rental mekanizmaların oyunlar için ne kadar büyük bir önem taşıdığı daha iyi anlaşılıyor. Ayrıca oyunu on-chain geliştirmek, çok büyük bir dev-time ve uzmanlık gerektirdiği için; Solidity mühendisi ve akıllı sözleşme geliştiricileri bulmak ve bağlamak hususunda da zorluk yaşamışlar. Bunların, özellikle hypercasual ve casual oyun sektöründen web3'ye geçecek stüdyoları hâlâ zorlayabileceğini düşünüyorlar.
❌Topluluk-Yönetişimli Geliştirme Süreci Zorlaştırmış
Corey Wilton'a göre, topluluğa "bu mu olsun, yoksa bu mu?" diye sordunuzda, alacağınız cevap her zaman kolay şık oluyor. Bu nedenle oyunu geliştirmek yerine, platformları geliştirmeye çalışmışlar, çünkü görünürde topluluğun istediği şeyin bu olduğunu düşünmüşler. Corey bunun için "benim hatamdı, topluluğun istediğini yapmanın doğru seçenek olduğunu düşünmüştüm, gerisini hesaba katmadım." diyor. Buradaki temel soru şu: "Topluluğun istediği şey, şirket için de hatta oyun için de mutlaka doğru olan bir şey mi?"
Şimdi geriye doğru baktıklarında, topluluğun istediği şeylerin her zaman oyunun ve şirketin iyiliğine olmadığını görmüşler ve son zamanlarda bu yöntemden uzaklaşmaya başlamışlar. Tamamen merkeziyetsiz ve %100 topluluk odaklı bir yönetişimdense, genel fikirlerin ve taslakların oylandığı, uygulanabilir çözümler üzerinde tartışılan, demokratik fakat şirket/oyun menfaatleri ile sınırlı bir çerçeve çizmeye çalışmışlar.
Topluluk geliştirmeleri için API'yı erişebilir kıldıklarında yaşadıkları en büyük problem, tahmin edebileceğiniz üzere bot'lar olmuş. Bununla hâlâ mücadele ettiklerini, kullanıcıların akıllı sözleşmelerle bağlantı kurup süreçleri otomatikleştiren yöntemler oluşturduklarını, bunun da oyunun ekonomisini çok hızlı şekilde bozduğunu fark ettiklerini söylüyorlar. Fakat tamamen engellemek ya da topluluk araçlarını ve platformları aradan çıkarmak mümkün olmadığı için, her oyun gibi, Pegaxy'de de bu sorun önemli bir gündem maddesi oluşturmuş.
Corey:
"Topluluk iyi niyetli olabilir, ama işin ucunda kazanç olduğunda, var olan bir açığı kullanmak, iyi niyetli insanların bile davranışlarına gölge düşürebilir."
Pegaxy Ekibinin Özet Çıkarımları Neler?
- "Oyunu çıkarmadan önce, mutlaka derinlemesine bir kurgu ve araştırma yapın. Çünkü çıkmış bir oyun üzerinde yeniden tasarım ya da eklemeler yapmak, gerçekten AKIL ALMAZ DERECEDE ZOR!"
- "İş bitmeden ve test süreci tamamlanmadan önce, hiçbir şey hakkında konuşmayın, söz ve vaat vermeyin. Pazarlama yapmak güzeldir; ancak milyonlarca oyuncu getirebilecek bir oyun, bir anda o milyonları getirebilir. Dolayısıyla gerçekten lansmana tam anlamıyla hazır olun."
- "Pegaxy çıktığında, oyunun belki de sadece %1'lik kısmı bitmişti. Bunu bir daha asla yapmayacağız. Topluluk beklentilerine göre geliştirme yapmak, işe yaramadı. Çıkardığımız dersler, edindiğimiz tecrübeler, pazarın beklentisi ile beraber gerçekten iyi bir oyun yapmaya odaklanmak, bizce bu çok daha doğru bir yöntem."
- "Free-to-Play endüstrisi, bize 20 yıllık bir veri sunuyor. Bundan çıkaracağımız anahtar noktalar üzerine inşa etmek ve geliştirmek, kör uçuşla deneyip yanılmaktan çok daha akıllıca bir yöntem. Ayrıca çok daha fazla test yapacağız, yaptığımızdan kat kat daha fazla test!"
- "Egodan arınmak gerekiyor. Biz devrimci değiliz. Oyun endüstrisini bir gecede değiştirmeyeceğiz. Kimse, bir şeyi icat etmemizi beklemiyor. Bir oyunla olacak iş değil bu. O nedenle bu sürecin her aşamasını çok doğru anlamalıyız. O zamana kadar büyük oyuncuları, pazarı doğru analiz etmeliyiz. Ne zaman ki oyun ciddi bir gelir akışı sağlar, sürdürülebilir olur, o zaman deneysel takılmak ve eğlenmek için bir şans doğar. Ama artık ipleri şansın eline bırakmak istemiyoruz."
Bu söyleşi için Vader Research'e ve Pegaxy geliştiricilerine çok teşekkür ediyoruz. Egolarından arınarak, tamamen açık ve şeffaf bir şekilde neyi doğru, neyi yanlış yaptıklarını söyleyebilmeleri ve bunu herkesle paylaşabilmeleri cesaret isteyen, örnek bir davranış. Umarız, iş birliği yaptığımız ya da ilerde yapacağımız web3 ekosistemi geliştiricileri de bu tecrübelerden faydalanır. Yeni bir makale ve analizde görüşmek üzere!
Troy Hakkında
Troy, Türkiye'nin ilk ve en büyük Gaming DAO'su olarak, web3 oyunlarını, NFT'leri, GameFi dünyasındaki proje ve fırsatları, Türkiye'deki her yaştan, cinsiyetten ve bölgeden oyuncu ile tanıştırmak üzere çalışıyor. Amacımız, geleneksel web2 oyunlarını oynayarak eğlenen, öğrenen, kendini geliştiren tüm oyuncuları, aynı zamanda gelir elde edebilecekleri ve hızla büyüyen bir endüstride üretim yapabilecekleri şekilde web3'le tanıştırmak, onları en iyi projelerle bir araya getirmek ve yollarındaki taşları temizleyerek, her şeyi sadeleştirip kolaylaştırmak. Bize katıldığın için teşekkür ederiz.
Web Sitesi | Discord | Twitter | Instagram | Facebook | TikTok | YouTube